---

  Η Μονή Αγίου Παντελεήμονος στον Άθω (ρωσικά: Монастырь святого Пантелеимона на Афоне‎), που είναι γνωστότερη ως Ρωσικό Μοναστήρι, βρίσκεται στη δυτική πλευρά της χερσονήσου του Άθω, επί της παραλίας. Από την πρωτεύουσα, τις Καρυές, απέχει 15 χλμ. Ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αι., αρχικά στη θέση Παλαιομονάστηρο.Πυρπολήθηκε τον 13ο αι. και στη συνέχεια τέθηκε υπό την προστασία των Σέρβων Βασιλέων. Από τον 14o αι. ονομάζεται σε έγγραφα Μονή των Ρώσων. Τον 17^ο αι. περιέπεσε σε παρακμή. Το σημερινό μοναστήρι χτίστηκε το 1765 . Το οκτάτρουλο καθολικό του μοναστηριού, αφιερωμένο στον Άγιο Παντελεήμονα, χτίστηκε στα χρόνια 1812-21. Το τέμπλο είναι ρωσικής τέχνης. Η τράπεζα χτίστηκε το 1892. Κατά τον 19ο αιώνα στην Ρωσική ορθόδοξη εκκλησία εμφανίστηκε το κίνημα της ονοματοδοξίας (Имяславие, ιμγιασλάβιε). Σύμφωνα με τις δοξασίες του κινήματος αυτού το όνομα του θεού αποτελεί ενσάρκωση του ίδιου του Θεού και δεν είναι απλώς λέξη. Οι ακόλουθοι της πίστης αυτής καταδικάστηκαν ως αιρετικοί από το Οικουμενικό πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και το πατριαρχείο Μόσχας, ωστόσο η πρακτική εξαπλώθηκε και στις ρωσικές μονές του Αγίου Όρους υπό τον πρώην στρατιωτικό και ιερομόναχο Αλεξάντρ Μπουλατόβιτς  της σκήτης του Αγίου Ανδρέα κοντά στην μονή Παντελεήμονα. Ως επακόλουθο, υπήρξαν βίαια επεισόδια μεταξύ των ακολούθων της δοξασίας αυτής και των υπολοίπων ορθοδόξων, με αποτέλεσμα το 1913 να υπάρξει εισβολή Ρώσων πεζοναυτών στην μονή Αγίου Παντελεήμονος συνοδεία Ρώσου επισκόπου προκειμένου να συλλάβουν τους αιρετικούς μοναχούς, προλαμβάνοντας το ελληνικό κράτος καθώς οι Ρώσοι φοβούντουσαν πως τυχόν επέμβαση του θα μπορούσε να προχωρήσει σε προσάρτηση του Αγίου Όρους στην Ελλάδα. Κατά την σύγκρουση αυτή συνελήφθησαν 840 μοναχοί και μεταφέρθηκαν στην Ρωσία.

Το μοναστήρι έχει τριάντα πέντε παρεκκλήσια. Στο καμπαναριό, η μεγάλη καμπάνα έχει περιφέρεια 8,71 μ., διάμετρο 2,71 μ. και βάρος 13 τόνους. Υπάρχουν ακόμα άλλες 32 καμπάνες. Οι ακολουθίες στην εκκλησία ψάλλονται στα ελληνικά και τα ρωσικά. Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται 1.064 χειρόγραφοι κώδικες και 25.000 τόμοι βιβλίων, ελληνικών και σλαβικών.

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 60 άτομα.

ΠΗΓΗ:ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

   Η Ιερά Μονή Εσφιγμένου είναι μια από τις 20 μονές του Αγίου Όρους, 18η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων Μονών,είναι παραθαλάσσια και βρίσκεται βόρεια και ανατολικά της Αθωνικής χερσονήσου.

Με το όνομα Μονή του Εσφιγμένου υπήρχε ήδη Μονή από τον 10ο αιώνα και φαίνεται ότι βρισκόταν σε ακμή. Σύμφωνα με την παράδοση το μοναστήρι ιδρύθηκε από την αυτοκράτειρα Πουλχερία (408-450) και πολλοί από τους ιδρυτές μοναχούς προέρχονταν από το αρχικό μοναστήρι που είχε καταστραφεί από κατολίσθηση. Κατά τον 14ο αιώνα ηγούμενος του μοναστηριού είχε αναδειχθεί ο Γρηγόριος Παλαμάς. Επίσης εγκαταβίωσε σ' αυτό για κάποιο διάστημα ο Πατριάρχης Αθανάσιος Α΄. Ερημώθηκε πολλές φορές από πειρατικές επιδρομές, κυρίως εκ των Αγαρηνών, αλλά απέκτησε σημαντική δύναμη μετά τον 18ο αιώνα. Το καθολικό κτίστηκε το 1810 στη θέση παλαιότερου ναού που κατεδαφίστηκε, ενώ η τοιχογράφηση έγινε από τους Γαλατσάνους ζωγράφους το 1811 και 1818. Το μοναστήρι κατελήφθη από τους Τούρκους κατά την επανάσταση του 1821, όπου υπέστη από τους εισβολείς μεγάλες καταστροφές και το μεγαλύτερο μέρος της αδελφότητας εκτελέστηκε ή αναγκάστηκε να το εγκαταλείψει. Παλιότερο κτίριο της Μονής είναι η τράπεζα που διατηρεί τοιχογραφίες του 16ου-17ου αιώνα.

Εκτός από το καθολικό και την τράπεζα η Μονή διαθέτει μια πολύ καλή συλλογή βυζαντινών και μεταβυζαντινών εικόνων, από τις οποίες ξεχωρίζει η ψηφιδωτή εικόνα του Χριστού. Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει πολλά και σπάνια χειρόγραφα, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζει το υπ' αριθμόν 14 για τις σπάνιες μικρογραφίες του.

Μετά τη συνάντηση του πατριάρχη Αθηναγόρα και του Παπά Παύλου Στ’  στην Ιερασουλήμ το 1965  οι μοναχοί της Εσφιγμένου έπαψαν να μνημονεύουν τον πατριάρχη και το 1972 αποχώρησαν από την Ιερά Κοινότητα, το ανώτατο διοικητικό όργανο της αθωνικής πολιτείας και διέκοψαν την επικοινωνία με τις υπόλοιπες αγιορείτικες μονές και τις ορθόδοξες εκκλησίες, αποδεχόμενοι ως κεφαλή τον  παλαιοημερολογίτη  αρχιεπίσκοπο Αυξέντιο, λειτουργώντας εκτός του Καταστατικού Χάρτη του Αγίου Όρους.

Οι διαμένοντες στη μονή θεωρούνται σχισματικοί από το Οικουμενικό Πατριαρχείο  και από κάθε τοπική ορθόδοξη Εκκλησία και Πατριαρχείο, ενώ έχουν καταδικαστεί για πλειάδα αστικών και ποινικών αδικημάτων, μεταξύ των οποίων και για κατάληψη κτηρίων της μονής.

Το 2002 εξελέγη από την Ιερά Κοινότητα νέα αδελφότητα για να επανδρώσει το μοναστήρι, αλλά δεν έχει σταθεί δυνατόν να εισέλθει σ' αυτό, λόγω της συνεχιζόμενης κατάληψης, και εγκαταβιεί στις Καρυές.

Η εκλεγμένη από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους αδελφότητα της Μονής, που λειτουργεί εκτός κεντρικού κτηρίου της μονής, απαρτίζεται από 23 συνολικά άτομα, μοναχούς και εξαρτηματικούς.

Από το 2013 ο εκλεγμένος ηγούμενος που εγκαθιδρύθηκε από την Ιερά Κοινότητα Αγίου Όρους είναι ο Αρχιμανδρίτης π. Βαρθολομαίος Γαζέτας. Μέχρι το 2013 ηγούμενος ήταν ο Αρχιμανδρίτης π. Χρυσόστομος Κατσουλιέρης, οπότε και πέθανε.

Η χαρακτηρισμένη ως «σχισματική» ή «παράνομη» αδελφότητα, η οποία κατοικεί στο κεντρικό κτήριο της μονής, αποτελείται από περίπου 107 παλαιοημερολογίτες μοναχούς. Επικεφαλής της από το 1999 είναι ο κ. Μεθόδιος Παπαλαμπρακόπουλος, ο οποίος έχει επισήμως καθαιρεθεί παντός ιερατικού βαθμού και εκκρεμεί απέλασή του από το Άγιο Όρος.

ΠΗΓΗ:ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

   Η Μονή Γρηγορίου είναι 17η στην ιεραρχία των μονών του Αγίου Όρους. Η μονή είναι παραθαλάσσια, επί ακρωτηρίου της νοτιοδυτικής ακτής της Αθωνικής χερσονήσου, νότια της Μονής Σιμωνόπετρας και βορειότερα από τη Μονή Διονυσίου. Το ακρωτήριο αυτό περιβάλλει πλούσιος ψαρότοπος.

Σύμφωνα με χειρογραφικό κώδικα η Μονή αυτή ιδρύθηκε λίγο πριν από τα μέσα του 14ου αιώνα (1310). Ιδρυτής της είναι ο όσιος Γρηγόριος ο νέος επονομαζόμενος, ησυχαστής μαθητής του αγίου Γρηγορίου Σιναΐτη του μεγάλου δάσκαλου της νοεράς προσευχής. Έπειτα από μια τρομακτική επιδρομή που σημειώθηκε κατά της Μονής στα τέλη του 15ου αιώνα η Μονή ανάκαμψε δύο αιώνες μετά, από τις γενναιόδωρες χορηγίες των Μολδαβών ηγεμόνων, για να δοκιμαστεί ξανά στην Επανάσταση του 1821 όπου και η σημερινή της ακμή ξεκίνησε μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα. Το Καθολικό της μονής Γρηγορίου, τιμώμενο στο όνομα του Αγίου Νικολάου, άρχισε να κτίζεται αμέσως μετά την πυρκαγιά του 1761.

     Η Ιερά Μονή Γρηγορίου διατηρεί δεκατέσσερα παρεκκλήσια από τα οποία τα επτά βρίσκονται μέσα στην μονή. Από τα παρεκκλήσια εκείνο του οσίου Γρηγορίου, του Κτήτορος (1851) είναι ενσωματωμένο στο βόρειο μέρος του καθολικού. Στο δυτικό τμήμα της παλιάς αυλής βρίσκεται το παρεκκλήσι της Αγίας Αναστασίας της Ρωμαίας, που κτίστηκε το 1775. Επίσης υπάρχουν του Αγίου Δημητρίου 18ου αιώνα ,της Παναγίας Ζωοδόχου Πηγής, των Αγίων Αναργύρων Κοσμά και Δαμιανού και του Αγίου Σπυρίδωνος 19ου αιώνα. Τέλος των Αρχαγγέλων Μιχαήλ και Γαβριήλ και του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, ερειπωμένο σήμερα. Ωστόσο, στα πλαίσια της ανακατασκευής της νέας, ανατολικής πτέρυγας, που άρχισε το 1997, ήδη ενσωματώθηκε νέο παρεκκλήσιο, με τρούλο, αφιερωμένο στον ίδιο Άγιο. Η μονή διαθέτει επίσης και επτά εξωκκλήσια. Ο κοιμητηριακός ναός είναι αφιερωμένος στους Αγίους Πάντες.

      Η Μονή Γρηγορίου διαθέτει έξι Κελλιά, στις Καρυές μαζί με το αντιπροσωπείο της του Αγίου Τρύφωνος. Το Κελλί των Αγίων Αναργύρων, όπου μονάζουν οι αγιογράφοι Παχωμαίοι, της Υπαπαντής του Χριστού, στο κέντρο των Καρυών, όπου μονάζουν οι αγιογράφοι Ιωσαφαίοι, το Κελλί του Αγίου Φιλοθέου του Κόκκινου , κοντά στο ναό του Πρωτάτου, που ανακαινίστηκε το 1995. Τέλος το Κελλί του Αγίου Νικολάου, βορειοανατολικά των Καρυών, στη θέση «Κομμένοι», και το Κελλί των Αγίων Αθανασίου και Κυρίλλου που βρίσκεται στην περιοχή της Καψάλας.

     Η Μονή Γρηγορίου διαθέτει έξι Καθίσματα στην ευρύτερή της περιοχή: Των Αθωνιτών Πατέρων 19ου αιώνα, το οποίο ανακαινίστηκε κατά τα έτη 1976-90. Της Παναγίας, 18ου αιώνα όπου ασκήτευσε για ένα χρόνο και ο Άγιος Ακάκιος Καυσοκαλυβίτης, πριν εγκατασταθεί οριστικά στα Καυσοκαλύβια.Το Κάθισμα αυτό απέχει τριάντα μέτρα από τη σπηλιά όπου ασκήτευσε ο ιδρυτής και Κτήτορας της μονής Όσιος Γρηγόριος. Επίσης έχει τα Καθίσματα Των Αγίων Αποστόλων και του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου μέσα στο δάσος σε υψόμετρο 700 μ.. Tέλος τα Καθίσματα τoυ Αγίου Αρτεμίου, του Αγίου Πρωτομάρτυρος Στεφάνου και του Προφήτη Ηλία, το οποίο λειτουργεί και ως πυροφυλάκιο του δάσους της μονής.

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 85 άτομα.

ΠΗΓΗ:ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ

  H μονή Ξενοφώντος έχει εξαρτήματά της, τη Σκήτη Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, δύο Κελιά, του Aγίου Τρύφωνα και του Αγίου Νεκταρίου που βρίσκονται στην γεωγραφική της περιοχή, και το αντιπροσωπείο της του Αγίου Ανδρέα στις Καρυές. Σε αυτά εγκαταβιώνουν πέντε μοναχοί. Επίσης διαθέτει τέσσερα Καθίσματα. Στα εξαρτήματά της διαβιούν δεκαπέντε μοναχοί.

Εκτός Αγίου Όρους η Μονή διαθέτει μετόχια όπως:

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 50-55 άτομα. Είναι παραθαλάσσια, επί της δυτικής πλευράς της χερσονήσου, σε απόσταση είκοσι λεπτών από τη Μονή Δοχειαρίου και πενήντα λεπτών από τη Μονή Αγίου Παντελεήμονος. Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες το παλαιό καθολικό με τις τοιχογραφίες της κρητικής σχολής (1544), το παρεκκλήσιο του Αγίου Δημητρίου καθώς και την τράπεζα όπου φέρονται τοιχογραφίες του 1475.

Στα διακονήματα των μοναχών συμπεριλαμβάνεται η ανάπτυξη της τέχνης της ξυλογλυπτικής (εκκλησιαστικές κατασκευές και άλλες κατασκευές με ξύλο) αλλά και της τέχνης της αγιογραφίας, συνεχίζοντας πατροπαράδοτα την κατασκευή χειροποίητων εικόνων. Κορυφαίο δείγμα αποτελεί η εικόνα της Παναγίας της Ξηροκρήνης που αγιογραφήθηκε το έτος 2016 από τον μοναχό Λουκά Ξενοφωντινό και φυλάσσεται στον Ιερό Ναό Αγίων Πάντων Θεσσαλονίκης.

  Η Μονή Σταυρονικήτα είναι 15η στην τάξη των Αγιορείτικων μονών. Είναι ελληνική, κοινοβιακή από το 1968 και εορτάζει στις 6 Δεκεμβρίου του Αγίου Νικολάου. Κατέχει τη θαυματουργή εικόνα του Αγ. Νικολάου του Στρειδά. Ονομάζεται έτσι, όταν καθώς την έβγαλαν από τη θάλασσα που είχε παραμείνει για εκατοντάδες χρόνια αναλλοίωτη, στο μέτωπο του Αγίου ήταν κολημμένο ένα στρείδι που όταν το έβγαλαν έτρεξε αίμα. Είναι το μικρότερο μοναστήρι του Αγίου Όρους, σε μορφή κάστρου με μια υποτυπώδη αυλή.

   Βρίσκεται πάνω σε βράχο, ο οποίος όμως πριν κάποια χρόνια άρχισε να αποσαθρώνεται. Χάρη στις επεμβάσεις τις Κ.Ε.Δ.Α.Κ., ο βράχος αυτός ενισχύθηκε με ενέσεις τσιμέντου και έτσι σταθεροποιήθηκε. Το υδραγωγείο που βρίσκεται έξωθεν της μονής με τις καμάρες του, κρίνεται λίαν αξιόλογο αρχιτεκτονικά.

     Η ιστορία της μονής αρχίζει το 10ο αιώνα οπότε λειτουργεί σαν μονύδριο που φέρει την ονομασία Σταυρονικήτα. Μια υπόθεση κάνει λόγο για δύο μοναχούς που την ίδρυσαν, τον Σταύρο και τον Νικήτα. Άλλη υπόθεση λόγω του γεγονότος ότι σε πολλά έγγραφα (11ος αιώνας), αναφερόταν ως Στραβονικήτα, ότι την ίδρυσε κάποιος μοναχός Νικηφόρος ο Στραβονικήτας. Στη συνέχεια, σαν μονύδριο περιέπεσε σε αφάνεια και ερημώθηκε περνώντας στην ιδιοκτησία του Πρώτου το 1287. Κατόπιν παραχωρήθηκε ως Κελί το 1287 στην Μονή Κουτλουμουσίου και αργότερα στην Μονή Φιλοθέου, από την οποία την αγόρασε το 1533 ο ιερομόναχος Γρηγόριος Γηρομεριάτης που αναλαμβάνει την ανοικοδόμηση της μονής, χωρίς να τη φέρει σε πέρας λόγω κοιμήσεώς του. Κατόπιν προσκλήσεως της Ιεράς Κοινότητος, ο Οικουμενικός Πατριάρχης Ιερεμίας ο Α΄, το 1540, αναλαμβάνει προσωπικά την ανοικοδόμησή της. Ο ίδιος την εφοδιάζει με όλα τα απαραίτητα προς λειτουργία, την κατατάσσει στα ήδη υπάρχοντα μοναστήρια και την ιστορεί με τις περίφημες τοιχογραφίες του ζωγράφου Θεοφάνους του Κρητός.
Στα χρόνια όμως της Ελληνικής επανάστασης δοκιμάστηκε σκληρά, ενώ αλλεπάλληλες πυρκαγιές, των οποίων η τελευταία του 1879, την κατέστρεψαν σε μεγάλο βαθμό. Μόλις στις αρχές του 20ου αιώνα κατάφερε να επανακάμψει.

   Σε απόσταση μιας ώρας βόρεια της Μονής βρίσκεται η Μονή Παντοκράτορος, συνδεόμενη με ένα υπέροχο μονοπάτι. Όπως υπέροχο είναι και το μονοπάτι που τη συνδέει με τη Μονή Ιβήρων στα νότια, πάλι σε απόσταση μιας ώρας, με την προϋπόθεση ότι θα είναι ανοιχτό, ένεκα κακοκαιρίας. Σε απόσταση μιας ώρας δυτικά είναι οι Καρυές, σε δασικό μονοπάτι. Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες. στο καθολικό, τις τοιχογραφίες του Θεοφάνη του Κρητός καθώς και τη μοναδική ψηφιδωτή εικόνα του Αγίου Νικολάου Στρειδά.

ΠΗΓΗ:ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ